De Arbeidsomstandighedenwet: de situatie na 1 juli 2017
De duurzame inzetbaarheid van de beroepsbevolking is een speerpunt van de regering. Denk bijvoorbeeld aan de invoering van Participatiewet, maar ook aan de wijziging van de Ziektewet (BeZaVa). Het was dan ook maar een kwestie van tijd voordat ook de beheersing van het ziekteverzuim van werknemers, geregeld in de Arbeidsomstandighedenwet (Arbowet), aan bod zou komen. De nieuwe Arbowet treedt per 1 juli 2017 in werking. Wat is er precies veranderd en waar moeten werkgevers per 1 juli 2017 rekening mee houden? Onderstaand bespreken we de belangrijkste wijzigingen.
Consult over gezondheidsvragen
Werknemers krijgen de gelegenheid de bedrijfsarts te consulteren over gezondheidsvragen in relatie tot het werk. Daarbij hoeft nog geen sprake te zijn van verzuim of klachten. Integendeel. Het idee achter dit consultatierecht is gelegen in verzuimpreventie. De gedachte is dat werknemers na consultatie aan hun klachten kunnen werken zodat daadwerkelijk verzuim niet aan de orde komt. De kosten van dit consult komen voor rekening van de werkgever.
De duurzame inzetbaarheid van de beroepsbevolking is een speerpunt van de regering. Denk bijvoorbeeld aan de invoering van Participatiewet, maar ook aan de wijziging van de Ziektewet (BeZaVa). Het was dan ook maar een kwestie van tijd voordat ook de beheersing van het ziekteverzuim van werknemers, geregeld in de Arbeidsomstandighedenwet (Arbowet), aan bod zou komen. De nieuwe Arbowet treedt per 1 juli 2017 in werking. Wat is er precies veranderd en waar moeten werkgevers per 1 juli 2017 rekening mee houden? Onderstaand bespreken we de belangrijkste wijzigingen.
Consult over gezondheidsvragen
Werknemers krijgen de gelegenheid de bedrijfsarts te consulteren over gezondheidsvragen in relatie tot het werk. Daarbij hoeft nog geen sprake te zijn van verzuim of klachten. Integendeel. Het idee achter dit consultatierecht is gelegen in verzuimpreventie. De gedachte is dat werknemers na consultatie aan hun klachten kunnen werken zodat daadwerkelijk verzuim niet aan de orde komt. De kosten van dit consult komen voor rekening van de werkgever.
Duidelijke taakverdeling tussen de werkgever en de bedrijfsarts
De taakverdeling tussen de bedrijfsarts en de werkgever in situaties van verzuim wordt duidelijker weergegeven in de Arbowet. In het kader van de Wet Verbetering Poortwachter is de werkgever verantwoordelijk voor de verzuimaanpak. De werkgever kan zich hierbij laten adviseren door de bedrijfsarts. De bedrijfsarts adviseert aldus. In de praktijk bleek echter dat de verzuimbegeleiding nog veelvuldig in zijn geheel aan de bedrijfsarts werd overgelaten, dit met het risico op partijdigheid van de bedrijfsarts als gevolg. De Arbowet sprak over "bijstand" van de bedrijfsarts, dit liet onduidelijkheid bestaan over de rol van de bedrijfsarts. Per 1 juli 2017 wordt die onduidelijkheid weggenomen nu de tekst van de Arbowet vanaf dat moment zal spreken over de 'advisering' door de bedrijfsarts.
Verplicht basiscontract met bedrijfsarts / arbodienst
Werkgevers zijn verplicht een zogenaamd 'basiscontract dienstverlening' te sluiten met de bedrijfsarts/arbodienst waarin in ieder geval wordt opgenomen voor welke taken de werkgever zich moet laten bijstaan door de bedrijfsarts (het toetsen van de risico- inventarisatie en – evaluatie, de deskundige begeleiding bij ziekte, het aanbieden van (periodiek) arbeidsgezondheidskundig onderzoek en de mogelijkheid tot consultatie door de werknemer). Het contract bevat, zoals de naam al doet vermoeden, de basis voorwaarden voor de arbodienstverlening.
Vrije toegang tot de werkvloer voor de bedrijfsarts en klachtenprocedure
De bedrijfsarts krijgt de vrije toegang tot de werkvloer en moet een klachtenprocedure in het leven roepen en houden. Aan die klachtenprocedure worden specifieke regels verbonden.
Werkgevers en bedrijfsartsen/ arbodiensten hebben tot één jaar na de inwerkingtreding van de Arbowet de gelegenheid het contract in overeenstemming te brengen met de nieuwe Arbowet. Na die periode van een jaar is de inspectie SZW bevoegd direct een boete op te leggen bij het niet naleven van de Arbowet.
Second opinion
De Arbowet geeft de werknemer het recht op een second opinion. Het gaat hier uitdrukkelijk niet om het al bestaande deskundigenoordeel bij UWV, maar om een second opinion uitgevoerd door een andere bedrijfsarts. Enkel de werknemer kan dat verzoek om een second opinion doen. De bedrijfsarts moet dit verzoek in principe altijd honoreren. De bedrijfsarts kan de werknemer ook eigener beweging een second opinion aanbieden. Dit kan bijvoorbeeld voorkomen wanneer sprake is van een situatie die specifieke kennis vraagt en de bedrijfsarts in kwestie niet over die specifieke kennis beschikt. Denk bijvoorbeeld aan beroepsziekten. De kosten die gemoeid zijn met de second opinion komen voor rekening van de werkgever.
Overleg medezeggenschapsorgaan
Het medezeggenschapsorgaan (de ondernemingsraad of de personeelsvertegenwoordiging) krijgt de mogelijkheid overleg te hebben met de bedrijfsarts/arbodienst. Ook krijgt het medezeggenschapsorgaan een instemmingsrecht bij de keuze voor de persoon van de preventiemedewerker. Deze preventiemedewerker krijgt tevens een duidelijkere rol binnen de organisatie van de werkgever. De preventiemedewerker krijgt als taak samen te werken met de bedrijfsarts/arbodienst en deze te adviseren. Werkgevers en bedrijfsartsen/ arbodiensten hebben tot één jaar na de inwerkingtreding van de Arbowet de gelegenheid het contract in overeenstemming te brengen met de nieuwe Arbowet. Na die periode van een jaar is de inspectie SZW bevoegd direct een boete op te leggen bij het niet naleven van de Arbowet.
Voorkom een boete
Zoals gezegd, de nieuwe Arbowet treedt per 1 juli 2017 in werking. Voor reeds gesloten contracten tussen werkgevers en bedrijfsartsen/arbodiensten die afwijken van het bepaalde in de nieuwe Arbowet geldt een overgangsregeling. Werkgevers en bedrijfsartsen/ arbodiensten hebben tot één jaar na de inwerkingtreding van de Arbowet de gelegenheid het contract in overeenstemming te brengen met de nieuwe Arbowet. Na die periode van een jaar is de inspectie SZW bevoegd direct een boete op te leggen bij het niet naleven van de Arbowet. Besteed dus tijdig aandacht aan de inhoud van het contract en de naleving van de rechten en verplichtingen die voortvloeien uit de Arbowet. Heb je vragen over die rechten en verplichtingen, neem dan contact op met één van onze arbeidsrecht specialisten.