Demotie in plaats van ontslag?

Als het meerdere mag (ontslag op staande voet) mag het mindere ook (demotie), is een veelgehoorde stelling. De rechtbank Limburg maakt hier in zijn uitspraak van 21 februari 2024 (ECLI:NL:RBLIM:2024:782) echter korte metten mee.

Wat speelde er? Een grote werkgever met een eigen bedrijfs-cao, constateert dat er te veel Warehouse Operators worden ingezet in de ploeg van een bepaalde werknemer. Tussen partijen staat vast dat collega X hiervoor verantwoordelijk is. Door manipulatie in de systemen bewerkstelligde hij dat er structureel meer personeel werd ingepland dan toegestaan, zodat er een comfortabelere werktempo voor de ploeg ontstond. Werkgever werd hierdoor met extra kosten opgezadeld. Werkgever meent dat die manipulatie gebeurde met medeweten van de leidinggevende van X. Werkgever heeft collega X overgeplaatst naar een ander team met behoud van functie en arbeidsvoorwaarden, maar de leidinggevende teruggeplaatst in functie, te weten een functie die 4 loonschalen lager lag, en daarbij een beroep gedaan op een bepaling uit de cao die luidt als volgt: ‘Werknemers, die door eigen toedoen, wegens onbekwaamheid of eigen verzoek worden geplaatst in een lager ingedeelde functie, worden in de overeenkomende lagere salarisschaal ingedeeld met ingang van de maand, volgend op die waarin in de plaatsing in de lagere functie is geschied.’

Werknemer verzet zich hiertegen en claimt zijn oude functie en salaris. De kantonrechter laat in het midden of ontslag op staande voet hier had gemogen, maar wijst de stelling dat als dat had gemogen, de demotie sowieso mag, af. Het opleggen van een sanctie vergt duidelijkheid vooraf, wat bij toepassing van dit principe nu juist ontbreekt. De Hoge Raad stelt in eerdere jurisprudentie (Gerritsen/HAS) hoge eisen aan de duidelijkheid van cao-bepalingen, zeker als die voor de werknemer een zeer bezwarende maatregel van plaatsing in een functie met een lager loon tot gevolg hebben. Dit verdraagt zich volgens de kantonrechter niet met de door de werkgever opgelegde demotie, zonder dat daar überhaupt een schriftelijk beding aan ten grondslag ligt (de bedrijfs-cao regelt immers alleen wanneer die maatregel dan ingaat). De kantonrechter oordeelt dat de demotie niet rechtsgeldig is en wijst de vorderingen van de werknemer toe.

Meer weten? Bel Kaper Nooijen Advocaten. Wij weten hoe het zit.